1. Başlangıç: Mebde-i müsâdemeden îtibâren efrâd-ı millet beynindeki esbâb-ı ihtilâf, zıddiyyet-i ictihad, gayriyyet-i menâfi’ (…) unutulur (Cenap Şahâbeddin).
2. İlke, unsur, umde, prensip: “Mebde-i tezad: Karşıt olma, felsefede karşıtlık prensibi.” Pâdişâh-ı müşârünileyhin âtîye dercolunan irâdesi ki maârif-i Osmâniyye târîhinde tedrîsât-ı ibtidâiyye için mebde addedilmektedir… (Mec. Um. Bel.). İşte o tagayyür oldu mebde / Pîşimdeki inkılâba hâlâ (Abdülhak Hâmit).
3. Kök, asıl, kaynak.
4. Başlama, zuhûra gelme sebebi: Mebde-i feyz eyleyip kalemin / Eyle na’tın Resûl-i muhteremin (Sâlim Tezkiresi). Ey mebde-i âlem sebeb-i mevcûdât / V’ey sâhib-i ahlâk-ı hasen âlî-zât (Fıtnat Hanım).
5. tasavvuf. Yaratılıştan önce Allah’tan başka hiçbir varlığın mevcut olmadığı âlem: Yoktur bilen cihâna gelenlerde mebdei / Bilmez meâdı bezm-i fenâdan giden dahi (Ali Rûhî Bey’den).
Kaynak : https://lugatim.com
« Sözlüğe geri dön.
