TURİZM
- Hizmet sektörü için de önemli gelir getiren sektörlerdendir.
- Dünyada turizm faaliyetleri II. Dünya Savaşı’ndan sonra çok hızlanmıştır.
- Turizm gelişmiş ve gelişmekte olan ülkeler için ekonomik lokomotifidir. Hatta bacasız sanayi de denir.
- Turizmin sürdürülebilmesi için Doğal çevrenin korunması zorunludur. Bu durum turizmin doğal çevreye yaptığı en önemli katkıdır.
- Dünyada turizm hareketine katılanların çoğu Avrupalılardır. Sonra Kuzey Amerika ülkeleri ve Japonya gelir.
Doğal Turistik Kaynaklar
1- Milli Parklar
- Doğal ve beşeri oluşumları korumak amacıyla oluşturulmuş bölgelere Milli (ulusal) Park denir. Milli parklar en fazla ABD’dedir.
- 1864 yılında ABD başkanı Abraham Lincoln Yosemite Vadisi’ni koruma alanı ilan etmiş, Amerikan kongresi 1872 yılında yellowstone’u resmi olarak milli Park kabul etmiştir. Yani resmi anlamda ilk milli park Yellowstone’dır.
2- Ormanlar
- Önemli doğal turistik kaynaklardandır.
- Orman içinde dağ otelleri ve kulübeler bu faaliyetler için yapılmıştır.
- İsviçre ve Avusturya’da orman alanları içinde bu faaliyetlerin yapıldığı birçok tesis vardır.
- Ülkemizde Abant’ta ve Doğu Karadeniz’de Rize, Artvin ve Trabzon yaylalarında bu tiP faaliyetler vardır.
3- Peri Bacaları
- Özellikle tüf, mil ve kil gibi kolay aşınan maddelerin yüzey suları tarafından aşındırılıp geriye dayanıklı kısımların kalması ile peri bacaları oluşur.
- Bu oluşumlar insanların ilgisini çekmiştir. Ülkemizde Ürgüp, Göreme, Avanos çevresinde.
4- Travertenler
- Kalsiyum karbonat bakımından zengin sularının, yeryüzüne çıkarak içindeki kalsiyum karbonatın çökelmesi ile oluşur.
- Uzun yıllar da bu çökeltiler zaman mı üst üste birikerek pamuk yığınlarına benzer ülkemizde en iyi örneği Denizli-Pamukkalede’dir
5- Mağaralar
- Kalker jips ve dolomit gibi suda kolay çözünebilen taşların olduğu yerlerde yeraltı sularının etkisiyle büyük boşluklar oluşur. Bunlara karstik mağaralar denir.
- Ayrıca Volkan Tüflerinin olduğu yerlerde de mağaralar oluşmuştur.
- Mağaraları inceleyen bilim speleoloji’dir.
- Mağaralar insanların ilk yerleşme yerlerindendir. Örneğin Çin’de Çukutiyen, Avustralya’da Kennif, İstanbul’da Yarımburgaz an Antalya’da Karain mağarası ilk yerleşim yerinden dir
6- Dağlar ve Yaylalar
- Dağlar ormancılık, hayvancılık, maden çıkarma ve su kaynakları bakımından zengindir.
- Dağcılığa Alpinizm denir.
- Alpinizmde dağa tırmanış, kış turizmi, dinlenme gibi birçok faaliyet vardır.
- İsviçre, Avusturya, Kanada, İskandinav ülkeleri ile ülkemizde Uludağ, Ağrı Erciyes, Kuzey Anadolu ve Toroslar bu faaliyetlerin yoğun olduğu yerlerdendir.
7- Göller
- Son yüzyılda insanların dinlendiği ve birer turistik çekim merkezi olmaya başladığı alanlardır.
- İtalya’da Como, İsviçre’de Cenevre ve Türkiye’de Manyas (Kuş), Abant bu anlamda önemlidir.
- Ancak ülkemizde göller daha çok iç turizm merkezi özelliğindedir.
8- Çağlayanlar
- Çağlayanlar hem hidroelektrik üretiminde hem de turizm açısından kullanılmaktadır.
- ABD Kanada sınırındaki Niagara Çağlayanı ile Venezuela’daki Angel çağlayanı, Zambiya ile Zimbabwe arasında bulunan Victoria çağlayanı önemli turizm merkezleridir.
- Türkiye’de Düden ve Manavgat çağlayanları turizm açısından önemlidir.
9- Termal Kaynaklar
- Suları sıcak olan kaynaklardır. Bunlara kaplıca veya Ilıca denir.
- Bu sular çeşitli şekillerde ve turizm alanında değerlendirilir.
- Bu suların hem sıcak olması hem de bazı mineralleri içermesi değişik alanlarda kullanılmasına neden olmuştur.
- Dünya üzerinde İzlanda, Japonya, ABD, Endonezya da yaygındır.
10- Kıyılar ve Plajlar
- Kıyılardaki elverişli doğal plajlar turistik çekim merkezleri haline gelmiştir.
- İnanç turizmi için kumsalların geniş ve çok olduğu alçak kıyılar ile açık, bulutsuz, güneşli iklimin olduğu yerler uygundur.
- Kıyı turizmi için deniz suyu sıcaklığı yüksek hava açık ve güneşli olmalıdır.
- Kıyı turizmi genelde Akdeniz ikliminin etkili olduğu ve buraya yakın kıyılarda gelmiştir.
- Türkiye’de Akdeniz ve Ege kıyıları, Yunanistan’da Rodos ve Girit, İspanya’da Barcelona kıyı turizmi için elverişli yerlerdir
Beşeri Turistik Kaynaklar
1- Tarih öncesi yerleşmeler
- 100-150 bin yıl öncesinden kalma mağaralar ile eski ören yerlerdir.
- Çin’de Çukutiyen Mağaraları, Türkiye’de Karain ve Yarımburgaz Mağaraları ilk mağara yerleşmelerinin olduğu yerlerdir.
- Bunun dışında höyük adı verilen yerleşmelerde vardır.
- Konya’da Çatalhüyük, Kayseri’de Kültepe, Çorum’da Alacahöyük başlıcalarıdır.
2- Tarihi Yerleşmeler
- Türkiye’de Truva, Millet, Didim, Perge gibi çok eskiden kalma yerleşmelerdir.
- Ayrıca Kudüs, Roma, Mekke, Londra, Paris, Viyana, İstanbul gibi şehirlerin barındırdıkları kültürel mirasa ait eserlerdir.
3- Konaklama Tesisleri
- Turizmin gelişmesinde yeterli sayıda ve temiz konaklama tesislerinin varlığı önemlidir.
- Konaklama tesislerinin yaklaşık %75’i Avrupa ve ABD’dedir.
- Konaklama tesisleri otel, motel, pansiyon, tatil köyü, kamping ve oberjlerden oluşur.
Not: Kaynak olarak Pegem Akademi yayınlarından faydalanılmış, Çalışma düzeninde hazırlanmıştır.
